Omawialiśmy już wcześniej umowy cywilnoprawne takie jak umowa zlecenia i umowa o dzieło. Czas teraz na umowę absolwencką. Warto zwrócić uwagę na inne formy zatrudniania pracownika, gdyż najczęściej dają one w określonych przypadkach korzyści dla pracodawcy i są szansą na pewne oszczędności w zakresie kosztów pracowniczych. Główną jej zaletą jest zaś brak oskładkowania umowy składkami ZUS. Ale po kolei…
Czym jest umowa absolwencka i dla kogo może być zastosowana?
Celem umowy o praktykę absolwencką jest umożliwienie praktykantowi zdobycia doświadczenia zawodowego oraz nabycia umiejętności praktycznych.
Umowa ta została uregulowana przez ustawę o praktykach absolwenckich z dnia 17 lipca 2009 r. Odbycie stażu bądź praktyki studenckiej stanowi zazwyczaj obowiązkowy element studiów wyższych, a umowa o praktykę absolwencką często jest wykorzystywana do zaliczenia tego etapu na uczelni.
Ale, ale…
Nie tylko studenci mogą skorzystać z takiej formy, bowiem stroną umowy o praktykę absolwencką może być każda osoba, która ukończyła co najmniej gimnazjum (jeszcze według poprzednich zasad edukacji) lub ośmioletnią szkołę podstawową i w dniu rozpoczęcia praktyki nie ukończyła 30 roku życia.
Co więcej, uznaje się także osoby, które posiadają świadectwo ukończenia szkoły za granicą, zaliczane jako równorzędne świadectwu ukończenia polskiego gimnazjum lub ośmioletniej szkoły podstawowej. Granica wiekowa jest tu jednak najważniejsza.
Praktykant może pozostawać jednocześnie zarejestrowany jako osoba bezrobotna w Urzędzie Pracy. Drugą stroną umowy, czyli podmiotem przyjmującym na praktykę może być zaś osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej.
Umowa o praktykę absolwencką wymaga formy pisemnej i zawierać powinna:
- rodzaj pracy, w ramach której praktykant ma uzyskiwać doświadczenie i nabywać umiejętności praktyczne;
- okres odbywania praktyki;
- tygodniowy wymiar czasu pracy w ramach praktyki;
- wysokość świadczenia pieniężnego, jeżeli praktyka ma być odbywana odpłatnie.
UWAGA: Umowa nie może dotyczyć pracy szczególnie niebezpiecznej.
Podmiot przyjmujący na praktykę ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki odbywania praktyki. Chociaż umowa ta nie jest objęta Kodeksem Pracy, ustawodawca reguluje kilka istotnych kwestii takich jak: brak dyskryminacji w zatrudnieniu, maksymalny wymiar czasu pracy, przerwa od pracy i pora nocna.
Jednym z najważniejszych ograniczeń dla tego rodzaju umowy jest okres na jaki może ona być zawarta – są to tylko 3 miesiące. Co więcej, umów pomiędzy praktykantem – a tym samym podmiotem – można zawrzeć kilka, ale łączny okres zatrudnienia jest sumowany i nie może on przekroczyć wspomnianych wyżej 3 miesięcy.
Co z wynagrodzeniem za praktykę absolwenckę?
Praktyka może być odbywana odpłatnie lub nieodpłatnie. Powstaje jednak pytanie – co ze składkami ZUS i podatkiem, gdy pracodawca zdecyduje się zapłacić praktykantowi za wykonaną pracę?
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych jak i ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej nie wymieniają umowy o praktykę absolwencką jako tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jak również zdrowotnymi. Tak więc umowa ta nie jest objęta składkami ZUS. Od wynagrodzenia praktykanta odprowadza się zaliczkę na podatek dochodowy (obecnie 12%), jednakże nie stosuje się kosztów uzyskania przychodów. Należy mieć jednak na uwadze, że większość z praktykantów to osoby bardzo młode, a więc zwolnione z podatku do 26 roku życia. Pobór zaliczki na podatek wystąpi więc jedynie w przypadku praktykantów w wieku od 26 do 30 lat. W przypadku osób poniżej 26 roku życia może również wyjątkowo wystąpić w przypadku przekroczenia limitu kwoty 85.528 zł wysokości dochodu otrzymanego w danym roku podatkowym.
Bardzo ważnym ograniczeniem jest również wysokość wynagrodzenia wynikająca z umowy absolwenckiej. Nie może bowiem ona przekroczyć dwukrotności minimalnego miesięcznego wynagrodzenia, czyli aktualnie (od 1 lipca 2024) kwoty 8600 zł. Z drugiej strony należy też wiedzieć, że umowa ta nie jest objęta minimalną stawką godzinową.
Co do wypowiedzenia umowy o praktykę absolwencką, istnieją dwie możliwości w zależności czy praktyka odbywana jest:
- nieodpłatnie – umowa może być rozwiązana na piśmie w każdym czasie;
- odpłatnie – umowa może być rozwiązana na piśmie z zachowaniem siedmiodniowego terminu wypowiedzenia.
Pod kątem rozliczeniowym umowa o praktykę absolwencką jest bardzo podobna do umowy zlecenia zawartej ze studentem, co daje pracodawcy duże oszczędności w składkach ZUS oraz podatku. Kwota wynagrodzenia brutto z umowy najczęściej jest równa kwocie wynagrodzenia netto, co daje maksymalnie niskokosztowy wariant zawarcia umowy.
Kiedy umowa zlecenia przestaje dawać wymierne korzyści dla pracodawcy (np. gdy pojawi się obowiązek oskładkowania umowy zlecenia) można rozważyć zawarcie umowy absolwenckiej.
Wciąż gubisz się w umowach i nie rozumiesz zawiłości z nimi związanych? Które są korzystne dla przedsiębiorcy, które mniej? Które będą dobre dla pracownika, a które nie?
Napisz do biura rachunkowego Provento – zdejmiemy z Ciebie ten obowiązek i sami się nim zajmiemy!