Czas się rozstać, decyzja została podjęta. Pracownik nie chce już dłużej u Ciebie pracować. Albo to Ty, jako pracodawca stwierdzasz, że nie widzisz w swojej firmie dla niego przyszłości. Ale przecież łączy Was umowa o pracę! Jak ją rozwiązać?
Kodeks pracy dopuszcza kilka sposobów rozwiązania umowy łączącej pracownika i pracodawcę.
Po pierwsze.
Jeżeli pracodawca zgadza się na wniosek pracownika – można zawrzeć porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę. Ustala się w nim zasady rozwiązania umowy, chociażby odpowiadający obydwu stronom termin jej zakończenia. Jest to swoisty kompromis, między interesami pracodawcy a pracownika.
Po drugie.
Jeżeli strony nie mogą dojść do porozumienia – stosuje się jednostronne oświadczenie woli zwane inaczej wypowiedzeniem umowy o pracę, najczęściej z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Długość tego okresu jest zależna od rodzaju umowy (na okres próbny, na czas określony/nieokreślony) i wynosi:
- w przypadku umowy na okres próbny:
- trzy dni robocze – dla umów zawartych na okres krótszy niż dwa tygodnie,
- tydzień – gdy umowa obejmuje okres co najmniej dwóch tygodni, lecz krótszy niż trzy miesiące,
- dwa tygodnie – dla umów zawartych na okres trzech miesięcy.
- dla umów na czas określony lub nieokreślony – długość wypowiedzenia jest uzależniona od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- dwa tygodnie – jeśli pracownik pracował krócej niż sześć miesięcy,
- miesiąc – przy zatrudnieniu trwającym min. sześć miesięcy, ale mniej niż trzy lata,
- trzy miesiące – w przypadku stażu pracy o długości co najmniej trzech lat.
Wypowiedzieć umowę mogą obydwie strony, jednakże pracodawca w odróżnieniu od pracownika nie może tego zrobić w czasie usprawiedliwionej nieobecności pracownika (np. w czasie urlopu, bądź zwolnienia chorobowego).
Pracownik nie musi także na wypowiedzeniu umowy wskazywać przyczyny jej rozwiązania. Pracodawca natomiast jest do tego zobowiązany w przypadku umów na czas określony i nieokreślony. Przyczyna (lub przyczyny) wypowiedzenia powinny być zgodne ze stanem faktycznym, konkretne i niebudzące wątpliwości.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego. Wypowiedzenie powinno być złożone na piśmie, jednak jego inna forma (ustna, mailowa, przez sms) – mimo że w świetle prawa wadliwa, jest także skuteczna.
Po trzecie.
Jeżeli którakolwiek ze stron uchybia swoim obowiązkom zastosowanie ma rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, zawsze wymaga ono formy pisemnej i podania szczegółowych powodów. Pracodawca ma do tego prawo gdy pracownik:
- naruszył podstawowe obowiązki pracownicze (np. pojawił się w pracy nietrzeźwy bądź pod wpływem narkotyków, porzucił pracę, notorycznie nie wykonywał poleceń itp.), inaczej określa się ten tryb jako zwolnienie dyscyplinarne (dyscyplinarka).
- popełnił przestępstwo, które uniemożliwia dalsze wykonywanie pracy na danym stanowisku (np. przestępstwo finansowe popełnione przez kasjerkę w banku)
- z własnej winy utracił uprawnienia, które były niezbędne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku (np. utrata prawa jazdy przez kierowcę zawodowego).
Pracodawca może także rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej usprawiedliwionej nieobecności pracownika.
Prawo pracy przewiduje także rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika, z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracodawcy („dyscyplinarka dla pracodawcy”). Mogą to być m.in. następujące przypadki:
- całkowite zaprzestanie przez pracodawcę wypłaty wynagrodzenia, jak też wypłacanie wynagrodzenia nieterminowo lub w zaniżonej wysokości (przez np. dokonywanie nieuprawnionych potrąceń z wynagrodzenia)
- doświadczenie przez pracownika mobbingu, dyskryminacji, nierównego traktowania, molestowania, molestowania seksualnego lub naruszenia dóbr osobistych pracownika
- niezgłoszenie pracownika do ubezpieczenia społecznego, nieodprowadzanie składek do ZUS;
- niezapewnienie pracownikowi prawa do odpoczynku (dobowego i tygodniowego), a także prawa do urlopu wypoczynkowego;
- brak zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Po czwarte.
Jeżeli pracodawca i pracownik zawarli umowę o pracę na czas określony, do konkretnej daty i przynajmniej jedna ze stron nie jest zainteresowana jej kontynuowaniem – umowa kończy się z upływem czasu na który została zawarta.
Nie wiesz jaki sposób rozwiązania umowy będzie najlepszy dla Twojego konkretnego przypadku?
Skontaktuj się z biurem Provento, a my przeprowadzimy zwolnienie pracownika jak należy, od A do Z.